Utopia

Clay

James Joyce

The matron had given her leave to go out as soon as the women's tea was over and Maria looked forward to her evening out. The kitchen was spick and span: the cook said you could see yourself in the big copper boilers. The fire was nice and bright and on one of the side-tables were four very big barmbracks. These barmbracks seemed uncut; but if you went closer you would see that they had been cut into long thick even slices and were ready to be handed round at tea. Maria had cut them herself.

Maria was a very, very small person indeed but she had a very long nose and a very long chin. She talked a little through her nose, always soothingly: "Yes, my dear," and "No, my dear." She was always sent for when the women quarrelled Over their tubs and always succeeded in making peace. One day the matron had said to her:

"Maria, you are a veritable peace-maker!"

And the sub-matron and two of the Board ladies had heard the compliment. And Ginger Mooney was always saying what she wouldn't do to the dummy who had charge of the irons if it wasn't for Maria. Everyone was so fond of Maria.

The women would have their tea at six o'clock and she would be able to get away before seven. From Ballsbridge to the Pillar, twenty minutes; from the Pillar to Drumcondra, twenty minutes; and twenty minutes to buy the things. She would be there before eight. She took out her purse with the silver clasps and read again the words A Present from Belfast. She was very fond of that purse because Joe had brought it to her five years before when he and Alphy had gone to Belfast on a Whit-Monday trip. In the purse were two half-crowns and some coppers. She would have five shillings clear after paying tram fare. What a nice evening they would have, all the children singing! Only she hoped that Joe wouldn't come in drunk. He was so different when he took any drink.

Often he had wanted her to go and live with them;-but she would have felt herself in the way (though Joe's wife was ever so nice with her) and she had become accustomed to the life of the laundry. Joe was a good fellow. She had nursed him and Alphy too; and Joe used often say:

"Mamma is mamma but Maria is my proper mother."

After the break-up at home the boys had got her that position in the Dublin by Lamplight laundry, and she liked it. She used to have such a bad opinion of Protestants but now she thought they were very nice people, a little quiet and serious, but still very nice people to live with. Then she had her plants in the conservatory and she liked looking after them. She had lovely ferns and wax-plants and, whenever anyone came to visit her, she always gave the visitor one or two slips from her conservatory. There was one thing she didn't like and that was the tracts on the walks; but the matron was such a nice person to deal with, so genteel.

When the cook told her everything was ready she went into the women's room and began to pull the big bell. In a few minutes the women began to come in by twos and threes, wiping their steaming hands in their petticoats and pulling down the sleeves of their blouses over their red steaming arms. They settled down before their huge mugs which the cook and the dummy filled up with hot tea, already mixed with milk and sugar in huge tin cans. Maria superintended the distribution of the barmbrack and saw that every woman got her four slices. There was a great deal of laughing and joking during the meal. Lizzie Fleming said Maria was sure to get the ring and, though Fleming had said that for so many Hallow Eves, Maria had to laugh and say she didn't want any ring or man either; and when she laughed her grey-green eyes sparkled with disappointed shyness and the tip of her nose nearly met the tip of her chin. Then Ginger Mooney lifted her mug of tea and proposed Maria's health while all the other women clattered with their mugs on the table, and said she was sorry she hadn't a sup of porter to drink it in. And Maria laughed again till the tip of her nose nearly met the tip of her chin and till her minute body nearly shook itself asunder because she knew that Mooney meant well though, of course, she had the notions of a common woman.

But wasn't Maria glad when the women had finished their tea and the cook and the dummy had begun to clear away the tea- things! She went into her little bedroom and, remembering that the next morning was a mass morning, changed the hand of the alarm from seven to six. Then she took off her working skirt and her house-boots and laid her best skirt out on the bed and her tiny dress-boots beside the foot of the bed. She changed her blouse too and, as she stood before the mirror, she thought of how she used to dress for mass on Sunday morning when she was a young girl; and she looked with quaint affection at the diminutive body which she had so often adorned, In spite of its years she found it a nice tidy little body.

When she got outside the streets were shining with rain and she was glad of her old brown waterproof. The tram was full and she had to sit on the little stool at the end of the car, facing all the people, with her toes barely touching the floor. She arranged in her mind all she was going to do and thought how much better it was to be independent and to have your own money in your pocket. She hoped they would have a nice evening. She was sure they would but she could not help thinking what a pity it was Alphy and Joe were not speaking. They were always falling out now but when they were boys together they used to be the best of friends: but such was life.

She got out of her tram at the Pillar and ferreted her way quickly among the crowds. She went into Downes's cake-shop but the shop was so full of people that it was a long time before she could get herself attended to. She bought a dozen of mixed penny cakes, and at last came out of the shop laden with a big bag. Then she thought what else would she buy: she wanted to buy something really nice. They would be sure to have plenty of apples and nuts. It was hard to know what to buy and all she could think of was cake. She decided to buy some plumcake but Downes's plumcake had not enough almond icing on top of it so she went over to a shop in Henry Street. Here she was a long time in suiting herself and the stylish young lady behind the counter, who was evidently a little annoyed by her, asked her was it wedding-cake she wanted to buy. That made Maria blush and smile at the young lady; but the young lady took it all very seriously and finally cut a thick slice of plumcake, parcelled it up and said:

"Two-and-four, please."

She thought she would have to stand in the Drumcondra tram because none of the young men seemed to notice her but an elderly gentleman made room for her. He was a stout gentleman and he wore a brown hard hat; he had a square red face and a greyish moustache. Maria thought he was a colonel-looking gentleman and she reflected how much more polite he was than the young men who simply stared straight before them. The gentleman began to chat with her about Hallow Eve and the rainy weather. He supposed the bag was full of good things for the little ones and said it was only right that the youngsters should enjoy themselves while they were young. Maria agreed with him and favoured him with demure nods and hems. He was very nice with her, and when she was getting out at the Canal Bridge she thanked him and bowed, and he bowed to her and raised his hat and smiled agreeably, and while she was going up along the terrace, bending her tiny head under the rain, she thought how easy it was to know a gentleman even when he has a drop taken.

Everybody said: "0, here's Maria!" when she came to Joe's house. Joe was there, having come home from business, and all the children had their Sunday dresses on. There were two big girls in from next door and games were going on. Maria gave the bag of cakes to the eldest boy, Alphy, to divide and Mrs. Donnelly said it was too good of her to bring such a big bag of cakes and made all the children say:

"Thanks, Maria."

But Maria said she had brought something special for papa and mamma, something they would be sure to like, and she began to look for her plumcake. She tried in Downes's bag and then in the pockets of her waterproof and then on the hallstand but nowhere could she find it. Then she asked all the children had any of them eaten it -- by mistake, of course -- but the children all said no and looked as if they did not like to eat cakes if they were to be accused of stealing. Everybody had a solution for the mystery and Mrs. Donnelly said it was plain that Maria had left it behind her in the tram. Maria, remembering how confused the gentleman with the greyish moustache had made her, coloured with shame and vexation and disappointment. At the thought of the failure of her little surprise and of the two and fourpence she had thrown away for nothing she nearly cried outright.

But Joe said it didn't matter and made her sit down by the fire. He was very nice with her. He told her all that went on in his office, repeating for her a smart answer which he had made to the manager. Maria did not understand why Joe laughed so much over the answer he had made but she said that the manager must have been a very overbearing person to deal with. Joe said he wasn't so bad when you knew how to take him, that he was a decent sort so long as you didn't rub him the wrong way. Mrs. Donnelly played the piano for the children and they danced and sang. Then the two next-door girls handed round the nuts. Nobody could find the nutcrackers and Joe was nearly getting cross over it and asked how did they expect Maria to crack nuts without a nutcracker. But Maria said she didn't like nuts and that they weren't to bother about her. Then Joe asked would she take a bottle of stout and Mrs. Donnelly said there was port wine too in the house if she would prefer that. Maria said she would rather they didn't ask her to take anything: but Joe insisted.

So Maria let him have his way and they sat by the fire talking over old times and Maria thought she would put in a good word for Alphy. But Joe cried that God might strike him stone dead if ever he spoke a word to his brother again and Maria said she was sorry she had mentioned the matter. Mrs. Donnelly told her husband it was a great shame for him to speak that way of his own flesh and blood but Joe said that Alphy was no brother of his and there was nearly being a row on the head of it. But Joe said he would not lose his temper on account of the night it was and asked his wife to open some more stout. The two next-door girls had arranged some Hallow Eve games and soon everything was merry again. Maria was delighted to see the children so merry and Joe and his wife in such good spirits. The next-door girls put some saucers on the table and then led the children up to the table, blindfold. One got the prayer-book and the other three got the water; and when one of the next-door girls got the ring Mrs. Donnelly shook her finger at the blushing girl as much as to say: 0, I know all about it! They insisted then on blindfolding Maria and leading her up to the table to see what she would get; and, while they were putting on the bandage, Maria laughed and laughed again till the tip of her nose nearly met the tip of her chin.

They led her up to the table amid laughing and joking and she put her hand out in the air as she was told to do. She moved her hand about here and there in the air and descended on one of the saucers. She felt a soft wet substance with her fingers and was surprised that nobody spoke or took off her bandage. There was a pause for a few seconds; and then a great deal of scuffling and whispering. Somebody said something about the garden, and at last Mrs. Donnelly said something very cross to one of the next-door girls and told her to throw it out at once: that was no play. Maria understood that it was wrong that time and so she had to do it over again: and this time she got the prayer-book.

After that Mrs. Donnelly played Miss McCloud's Reel for the children and Joe made Maria take a glass of wine. Soon they were all quite merry again and Mrs. Donnelly said Maria would enter a convent before the year was out because she had got the prayer-book. Maria had never seen Joe so nice to her as he was that night, so full of pleasant talk and reminiscences. She said they were all very good to her.

At last the children grew tired and sleepy and Joe asked Maria would she not sing some little song before she went, one of the old songs. Mrs. Donnelly said "Do, please, Maria!" and so Maria had to get up and stand beside the piano. Mrs. Donnelly bade the children be quiet and listen to Maria's song. Then she played the prelude and said "Now, Maria!" and Maria, blushing very much began to sing in a tiny quavering voice. She sang I Dreamt that I Dwelt, and when she came to the second verse she sang again:

I dreamt that I dwelt in marble halls
With vassals and serfs at my side,
And of all who assembled within those walls
That I was the hope and the pride.

I had riches too great to count; could boast
Of a high ancestral name,
But I also dreamt, which pleased me most,
That you loved me still the same.

But no one tried to show her her mistake; and when she had ended her song Joe was very much moved. He said that there was no time like the long ago and no music for him like poor old Balfe, whatever other people might say; and his eyes filled up so much with tears that he could not find what he was looking for and in the end he had to ask his wife to tell him where the corkscrew was.

گل رس

خانم مدیر به او اجازه داده بود که به محض تمام شدن عصرانه‏ی زن‏ها به مرخصی برود و ماریا «1» چشم انتظار مرخصی شبانه‏اش بود. آشپزخانه پاک و پاکیزه بود: آشپز گفت که عکس آدم روی پاتیل‏های بزرگ پیداست. آتش مطبوع و درخشان بود و روی یکی از میزهای کناری چهار نان کشمشی بزرگ بود. ظاهرا بریده نشده بود، ولی اگر نزدیک‏تر می‏رفتی می‏دیدی که به تکه‏های کلفت دراز و مساوی تقسیم شده است تا سر عصرانه توزیع شود. ماریا خودش آن‏ها را بریده بود.

ماریا به راستی آدم خیلی خیلی ریز نقشی بود، ولی بینی خیلی دراز و چانه‏ی خیلی درازی داشت. کمی تو دماغی حرف می‏زد. مدام از سر دلجویی می‏گفت: «بله، جانم،» و «نه، جانم.» هر وقت که زن‏ها سر تشت رختشویی مرافعه‏شان می‏شد، همیشه ماریا را خبر می‏کردند و او هم همیشه موفق می‏شد که آن‏ها را آشتی دهد. روزی خانم مدیر به او گفته بود: «ماریا، تو واقعاً فرشته‏ی آشتی هستی!»

و معاون و دو نفر از خانم‏های هیئت مدیره این تعریف را شنیده بودند و جینجر مونی «2» همیشه می‏گفت اگر به خاطر ماریا نیود، چه‏ها که بر سر آن خله اتوکش نمی‏آورد. همه شیفته‏ی ماریا بودند.

زن‏ها ساعت شش عصرانه می‏خوردند و ماریا می‏توانست قبل از ساعت هفت بیرون برود. از بالزبریج «3» تا پیلار «4» بیست دقیقه راه بود، بیست دقیقه هم از پیلار تا درام کندرا «5»، بیست دقیقه هم خرید طول می‏کشید. قبل از ساعت هشت می‏رسید. کیف پولش را که بست نقره‏ای داشت بیرون آورد و بار دیگر نوشته‏ی رویش را خواند: هدیه‏ای از بلفاست. به این کیف خیلی علاقه داشت. چون جو «6» پنج سال پیش، موقعی که با الفی «7» در تعطیلات عید خمسین «8»، به بلفاست رفته بود، آن‏را برایش آورده بود. توی کیف دو تا سکه‏ی دو شلینگ و نیمی و قدری پول خرد بود. بعد از خریدن بلیط تراموا سرراست پنج شلینگ برایش می‏ماند. چه شب خوبی خواهد بود. همه‏ی بچه‏ها آواز می‏خوانند! فقط خدا خدا می‏کرد که جو مست به خانه نیاید. وقتی مست می‏شد، خیلی عوض می‏شد.

بارها جو از او خواسته بود که برود و با آن‏ها زندگی کند، اما او احساس می‏کرد سربار می‏شود (گرچه همسر جو همیشه با او خیلی مهربان بود) و به زندگی در رختشوی خانه عادت کرده بود. جو آدم خوبی بود. ماریا او را بزرگ کرده بود و همین طور الفی را، و جو بیشتر وقت‏ها می‏گفت: «مامان جای خود را دارد، اما ماریا در حق من مادری کرده است.»

در پی از هم پاشیدن خانواده، پسرها این کار را برایش در رختشوی خانه‏ی دوبلین در نور شب «9» پیداکرده بودند و از کارش راضی بود. قبلاً نظر خوبی راجع به پروتستان‏ها نداشت، ولی حالا فکر می‏کرد که مردمان خوبی هستند، کمی ساکت و جدی‏اند، ولی با این همه برای حشر و نشر آدم‏های خوبی هستند. بعد گلدان‏هایش را به گرم خانه آورده بود، از رسیدگی به گل و گیاه خوشش می‏آمد. سرخس‏ها و بگونیاهای شادابی داشت، و هر وقت کسی به دیدنش می‏آمد، همیشه یکی دو قلمه از گرم خانه‏اش به او می‏داد. فقط از یک چیز خوشش نمی‏آمد و آن‏هم اعلامیه‏های مذهبی روی دیوار بود. اما خانم مدیر چه آدم نازنینی بود، چه رفتار خوبی داشت.

وقتی آشپز به او گفت که همه چیز آماده است، ماریا به اتاق زن‏ها رفت و زنگ بزرگ را به صدا درآورد. طولی نکشید که زن‏ها دو به دو و یا سه به سه پیدایشان شد، دست‏هایشان را که بخار از آن‏ها بلند می‏شد با پاچین‏هایشان پاک می‏کردند و آستین پیراهن‏هایشان را روی دست‏های سرخ و بخارکرده‏شان پایین می‏کشیدند. زن‏ها مقابل لیوان‏های بزرگ خود نشستند. آشپز و خله چای داغی که قبلاً در حلب‏های بزرگ با شیر و شکر مخلوط شده بود در لیوان‏ها ریخته بودند. ماریا بر توزیع نان کشمشی نظارت کرد و مراقب بود که به هر نفر چهار برش سهمش برسد. سر شام شوخی و خنده‏ی حسابی به راه بود. لیزی فلمینگ «10» گفت که امسال دیگر حتماً انگشتری نصیب ماریا می‏شود«11» ولی فلمینگ هر سال شب عید همین حرف را زده بود، ماریا به اجبار خندید و گفت که نه انگشتری می‏خواهد و نه همسر؛ وقتی خندید چشم‏های سبز مایل به خاکستری‏اش با شرم یأس‏آلودی برق زد و نوک بینی‏اش تقریباً به نوک چانه‏اش رسید. بعد جینجر مونی لیوان بزرگ چایی‏اش را به سلامتی ماریا بلند کرد و در حالی که بقیه‏ی زن‏ها لیوان‏هایشان را روی میز می‏کوبیدند، گفت که حیف آبجویی در کار نیست تا در لیوانش بنوشد و ماریا دوباره چنان خندید که نوک بینی‏اش تقریباً به نوک چانه‏اش رسید و هیکل ریزش چنان لرزید که نزدیک بود از هم در برود، چون می‏دانست مونی قصد خیر داشت، و البته زن عامی بود.

اما چه‏قدر ماریا خوشحال شد که زن‏ها عصرانه‏شان را خوردند و آشپز و خله مشغول برچیدن بساط عصرانه شدند! ماریا به اتاق کوچکش رفت، و چون به خاطر آورد که روز بعد عید است، عقربه‏ی ساعت شمار را از روی هفت بر روی شش آورد. بعد دامن و کفش‏های کارش را درآورد و بهترین دامنش را روی تخت پهن کرد. کفش‏های کوچک مهمانی‏اش را پای تخت گذاشت. بلوزش را هم عوض کرد و در حالی که جلوی آیینه ایستاده بود، به یادش آمد که وقتی دختر جوانی بود، برای مراسم نماز یکشنبه چه لباس‏هایی می‏پوشید و با عطوفت خیال‏انگیزی به هیکل کوچکش که اغلب آن‏را آن‏همه آراسته بود نگاه کرد. با وجود گذشت زمان، هیکلش را ریزه و موزون یافت.

وقتی بیرون رفت، خیابان‏ها از باران می‏درخشید و از این‏که بارانی قهوه‏ای کهنه‏ی خود را به تن داشت خوشحال بود. تراموا پر بود و او مجبور شد روی چهارپایه‏ی کوچک انتهای تراموا بنشیند، رودرروی همه‏ی مسافرها، نوک پایش کاملا به زمین نمی‏رسید. در ذهنش کارهایی را که در پیش داشت مرورکرد. فکرکرد چه‏قدر خوب است که آدم مستقل باشد و دستش توی جیب خودش برود. خدا خدا می‏کرد شب خوبی در پیش باشد. مطمئن بود که همین‏طور هم می‏شود، اما حیف که الفی و جو با هم قهر بودند. حال مرتب دعوایشان می‏شود ولی وقتی بچه بودند، خیلی با هم رفیق بودند: رسم روزگار چنین است.

در پیلار از تراموا پیاده شد و به سرعت راهش را از میان جمعیت بازکرد. وارد قنادی دونس «12» شد، ولی مغازه پر از مشتری بود و خیلی طول کشید تا نوبت او رسید. یک دوجین کیک یک پنی مخلوط خرید، و سرانجام با یک پاکت بزرگ از مغازه بیرون آمد. بعد با خود فکرکرد که دیگر چه بخرد: دلش می‏خواست یک چیز واقعاً حسابی بخرد. حتماً سیب و آجیل زیاد داشتند. نمی‏دانست چه بخرد و تنها چیزی که به فکرش رسید کیک بود. تصمیم گرفت یک کیک کشمشی بخرد، اما قنادی دونس روی کیک کشمشی شکرک بادام کافی نمی‏زند، پس به مغازه‏ای در خیابان هنری رفت. این‏جا مدتی این دست و آن دست کرد و دختر خانم جوان شیکی که پشت پیشخان بود، و ظاهراً کمی حرصش گرفته‏بود، ازش پرسید که می‏خواهد کیک عروسی بخرد. از شنیدن این حرف ماریا سرخ شد و به دختر خانم جوان لبخند زد، اما دختر جوان قیافه‏ی جدی به خود گرفت و سرانجام تکه‏ ضخیمی کیک کشمشی برید، آن‏را توی کاغذ پیچید و گفت: «لطفاً، دو شلینگ و چهار پنی.»

فکرکرد باید توی تراموا سرپا بایستد، چون هیچ‏یک از این جوان‏ها ظاهراً متوجه‏ی او نبودند، ولی آقای مسنی برایش جا بازکرد. آقای چهارشانه‏ای بود و کلاه سیلندری قهوه‏ای به سرگذاشته بود؛ صورت چهارگوش قرمزی داشت، با سبیل جوگندمی، ماریا فکرکرد قیافه‏اش به سرهنگ‏ها می‏برد و به ذهنش رسید که چه‏قدر مؤدب‏تر از جوان‏هایی است که فقط به جلو زل می‏زنند. آقا با ماریا سر صحبت را درباره‏ی عید و هوای بارانی بازکرد. گمان کرده بود که پاکت پر از هدیه‏های خوب برای بچه‏هاست و گفت که درستش این است که جوان‏ترها تا وقتی جوان هستند خوش باشند. ماریا حرفش را تأیید کرد و با تکان موقرانه سر و هوم هوم گفتن به او التفات کرد. او با ماریا خیلی مهربان بود و ماریا وقتی در کانال بریج «13» پیاده می‏شد سرخم کرد و از او تشکر کرد، او هم سر خم کرد و کلاهش را برداشت و لبخند دل‏پذیری زد؛ و وقتی از پله‏های ایستگاه بالامی‏رفت و سر کوچکش را زیر باران خم کرده بود، فکرکرد چه‏قدر راحت می‏شود فهمید که یک کسی آقاست، حتی وقتی که لبی ترکرده باشد.

وقتی ماریا به خانه‏ی جو رسید، همه گفتند: «اِ، ماریا آمد.» جو آن‏جا بود، از سر کار به خانه آمده بود، و همه‏ی بچه‏ها لباس نوی عید به تن داشتند. دو دختر بزرگ همسایه‏ی بغلی نیز آمده بودند و بازی‏ها به راه بود. ماریا پاکت بزرگ شیرینی را به الفی، پسر بزرگ، داد تا بین بچه‏ها تقسیم کند و خانم دانلی «14» گفت که چه‏قدر لطف کرده که پاکت شیرینی به این بزرگی آورده است و همه‏ی بچه‏ها را وادارکرد بگویند: «متشکریم، ماریا.»

اما ماریا گفت که هدیه‏ی مخصوصی برای مامان و بابای بچه‏ها آورده است، یک چیزی که حتماً خوششان می‏آید و دنبال کیک کشمشی گشت. توی پاکت مغازه‏ی دونس را نگاه کرد، بعد توی جیب‏های بارانی‏اش را دید. روی جالباسی را هم نگاه کرد، ولی هیچ‏جا نتوانست آن را پیداکند. بعد از همه‏ی بچه‏ها پرسید که کسی آن را نخورده –البته اشتباهاً – ولی بچه‏ها همگی گفتند نه و از قیافه‏شان پیدا بود که اگر قرارباشد به دزدی متهم بشوند، از کیک خوردن خوششان نمی‏آید. هر کسی درباره‏ی علت ماجرا حدسی زد و خانم دانلی گفت که حتماً آقایی که سبیل جوگندمی داشت دست پاچه‏اش کرده بود صورتش از شرم و ناراحتی و نومیدی سرخ شد. از فکر این که نتوانسته بود آن‏ها را با هدیه‏ی کوچکی غافل‏گیرکند و از دو شلینگ و چهار پنی که سر هیچ به باد رفته بود چیزی نمانده بود که آشکارا زیر گریه بزند.

اما جو گفت که اهمیتی ندارد و وادارش کرد که روبه‏روی آتش بنشیند. خیلی با او مهربان بود. از اوضاع اداره‏اش برای او گفت و جواب دندان‏شکنی را که به رئیس داده بود برایش تعریف کرد. ماریا نفهمید چرا جو این همه از جوابی که داده بود می‏خندد، ولی گفت که رئیس جو حتماً آدم متکبری است. جو گفت که او آدم بدی نیست، به شرط این‏که رگ خوابش دستت باشد و آدم معقولی است، مگر این‏که پا روی دمش بگذاری. خانم دانلی برای بچه‏ها پیانو زد و بچه‏ها رقصیدند و آوازخواندند. بعد دو دختر همسایه به همه آجیل تعارف کردند. هیچ‏کس نتوانست فندق‏شکن را پیداکند و کم مانده بود که سر همین موضوع جو از کوره دربرود و پرسید که چه طور توقع دارند ماریا بدون فندق‏شکن، فندق‏ها را بشکند. ولی ماریا گفت که فندق دوست ندارد و به خاطر او خودشان را به زحمت نیندازند. بعد جو پرسید که آیا آبجو میل دارد و خانم دانلی گفت که اگر بخواهد شراب شیرین هم در خانه دارند. ماریا گفت که چیزی میل ندارد، ولی جو اصرارکرد.

بنابراین ماریا به حرف جو رفت و روبه‏روی آتش نشستند و از گذشته‏ها گفتند و ماریا ذکر خیری از الفی کرد. اما جو فریادزد که اگر تا عمردارد یک کلمه با برادرش حرف بزند، خدا از زمین برش دارد و ماریا گفت از این که این موضوع را پیش کشیده متأسف است. خانم دانلی به شوهرش گفت که خجالت دارد این‏طور راجع به وصله‏ی تنش حرف بزند، اما جو گفت که الفی برادر او نیست و چیزی نمانده بود که سر این موضوع مرافعه راه بیفتد. با این همه جو گفت که چون شب عید است اوقات تلخی نمی‏کند و از همسرش خواست تا باز هم آبجو بازکند. دخترهای همسایه چند تا بازی شب عید ترتیب داده بودند و طولی نکشید که دوباره حال و هوای جمع خوش شد. ماریا از این‏که بچه‏ها را شاد می‏دید خوشحال بود و جو و همسرش حسابی سردماغ بودند. دخترهای همسایه چند نعلبکی روی میز گذاشتند و بچه‏ها را با چشم‏هایی بسته به سمت میز بردند. یکی کتاب دعا بهش افتاد و سه تای دیگر آب نصیبشان شد؛ و وقتی که یکی از دخترهای همسایه انگشتر بهش افتاد، خانم دانلی انگشتش را به سوی دختر که صورتش سرخ شده بود تکان داد، انگار که بگوید: بعله، می‏دانم قضیه چیست! بعد اصرارکردند که چشم‏های ماریا را ببندند و او را به سمت میز ببرند تا ببینند چی به او می‏افتد؛ وقتی با نوار چشم‏های ماریا را می‏بستند، ماریا خندید و باز هم خندید، تا نوک بینی‏اش تقریباً به نوک چانه‏اش رسید.

در میان صدای خنده و شوخی ماریا را به سمت میز بردند و او دستش را همان‏طور که بهش گفتند در هوا درازکرد. دستش را در هوا به این سو و آن سو برد و روی یکی از نعلبکی‏ها پایین اورد. ماده‏ی نرم و خیسی به انگشتانش خورد، متعجب بود که چرا هیچ‏کس حرفی نزد یا نوار را از روی چشمش برنداشت. چند لحظه به سکوت گذشت، بعد صدای خش خش و پچ پچ زیادی به گوش رسید. کسی چیزی راجع به حیاط گفت، و سرانجام خانم دانلی با تغییر چیزی به یکی از دخترهای همسایه بغلی گفت و بهش تذکر داد که فوراً آن را بیرون بیندازد: این دیگر بازی نبود، ماریا متوجه شد که آن دفعه قبول نبوده است و دوباره باید بازی کند و این بار کتاب دعا به او افتاد.

بعد خانم دانلی با پیانو آهنگ رقص اسکاتلندی خانم مک کلود «15» را برای بچه‏ها نواخت و جو ماریا را مجبور کرد لیوانی شراب بنوشد. باز دوباره همه سرحال شدند و خانم دانلی گفت که قبل از پایان سال ماریا به صومعه می‏رود، چون کتاب دعا نصیبش شده است. ماریا هرگز ندیده بود که جو این همه با او مهربان باشد، با صحبت‏ها و خاطره‏های دلنشین. ماریا گفت که همگی نسبت به او خیلی لطف دارند.

سرانجام بچه‏ها خسته شدند و خوابشان گرفت و جو از ماریا خواست قبل از رفتن آوازی بخواند، یکی از ترانه‏های قدیمی را. خانم دانلی گفت: «لطفاً بخوان، ماریا!» و در نتیجه ماریا مجبورشد از جا بلندشود و کنار پیانو بایستد. خانم دانلی به بچه‏ها دستورداد که ساکت باشند و به آواز ماریا گوش بدهند. بعد پیش درآمد را نواخت و گفت: «حالا، ماریا!» و ماریا که صورتش سرخ شده بود با صدای نازک لرزانی شروع به خواندن کرد. آهنگ «خواب دیدم که در قصرهای مرمرین می‏زیم» را خواند و وقتی به بند دوم رسید، باز بند اول را خواند:

خواب دیدم که در قصرهای مرمرین می‏زیم

با کنیزکان و غلامانی در کنارم

میان همه‏ی کسانی که در آن‏جا جمع آمده بودند

من مایه‏ی امید و افتخار بودم.

ثروتی کلان داشتم و خاندانی

که مایه‏ی نازش بود و افتخاری

و نیز شادمان شدم که دیدم

تو هنوز هم مرا دوست داری.

ولی کسی نخواست اشتباه او را به رویش بیاورد؛ ولی وقتی آوازش تمام شد، جو خیلی منقلب بود. جو گفت که هیچ ایامی مثل گذشته‏ها نیست و هیچ‏کس جای بالف «16» نازنین را نمی‏گیرد، حالا بقیه هر چه می‏خواهند بگویند؛ چشمانش چنان از اشک پر شده بود که نتوانست آن‏چه را دنبالش می‏گشت پیداکند و عاقبت مجبورشد از همسرش بپرسد که دربازکن کجاست.

مترجم: مریم خوزان